چگونه یک فیلم خوب برای دیدن انتخاب کنیم؟

هر ساله فیلم‌های سینمایی زیادی در سرتاسر دنیا ارایه می‌گردد. با این حال با توجه به سلیقه متفاوت مخاطبین و همچنین کیفیت متفاوت ساخت این فیلم‌ها، از دید یک مخاطب همه‌ی آن‌ها دارای ارزش یکسانی نیستند. توجه به این موضوع و همچنین مساله نداشتن وقت کافی و کاملا آزاد موجب می‌گردد که یک مخاطب همواره ترجیح دهد گزیده‌ای از برترین فیلم‌های موجود را تماشا کند. چرا که هم از وقت خود نهایت استفاده را ببرد و هم این که بتواند از فیلمی که تماشا می‌کند لذت کافی را ببرد.
 

در مورد میزان فروش یک مساله حایز اهمیت است و آن این که فروش یک فیلم در دو بخش محاسبه می‌گردد (فروش داخلی و فروش مجموع=داخلی+جهانی). اگرچه بعضی از فیلم‌ها دارای فروش داخلی بسیار بالایی می‌باشند مانند برخی از فیلم‌های چینی و هندی با این حال در جذب مخاطب جهانی موفق عمل ننمایند. چرا که ممکن است این گونه فیلم‌ها متناسب با فضای فرهنگ و کشور مورد نظر ساخته و دارای جذابیت‌های بومی باشند و برای سایر مردم جهان آن چنان که باید جذاب و دوست داشتنی نباشد! برای نمونه فیلم باهوبالی ۲ (Baahubali 2: The Conclusion) ساخت کشور هند را در نظر بگیرید این فیلم دارای فروش مجموع حدود ۲۷۰ میلیون دلار بوده است. با این حال تنها ۴۵ میلیون دلار آن حاصل فروش بین‌المللی است و بقیه‌ی آن حاصل از فروش در داخل کشور هند است (حدود ۲۳۵ میلیون دلار).

مساله بعد مورد نمرات کسب شده توسط یک فیلم می‌باشد که در این پست ما به سه مورد از مهم‌ترین این سیستم‌های نمره دهی اشاره می‌نماییم.
 

• IMDB (Internet Movie Database)

• بانک اطلاعاتی اینترنتی فیلم‌ها یا به طور مخفف و البته متداول IMDB یکی از معروف‌ترین سیستم‌های نمره دهی فیلم‌های سینمایی می‌باشد که تقریبا غالب فیلم دوستان با آن آشنا هستند. این پایگاه کار خود را از سال ۱۹۹۰ آغاز کرده است و سیستم نمره دهی آن که از ۱ تا ۱۰ بر اساس فرمولی مشخص می‌باشد به صورتی که رای مخاطبین به صورت مستقیم بر نمره نهایی موثر است. چنانچه می‌خواهید ملاکتان نمره IMDB باشد نکته‌ای که بایستی بسیار به آن دقت نمایید تعداد رای‌دهندگان به یک فیلم است. چه بسا فیلم‌های بسیاری هستند که با چند صد رای دارای نمرات بالای ۸ هستند! هر چه تعداد رای دهندگان بالاتر میزان دقت نمره دهی و جامعیت نمره‌ی آن از دید مخاطبان بیشتر است (به این معنی که مخاطبان بیش‌تری آن را دیده‌اند و سلایق مختلف به آن نمره داده‌اند). معمولا فیلم‌های معروف بالای ۱۰۰ هزار رای در این پایگاه دارند. به عنوان مثال فیلم رستگاری در شائوشنگ (The Shawshank Redemption) که در رتبه اول این سایت قرار دارد دارای نمره‌ی ۹.۳ و میزان رایی بالغ بر ۱ میلیون و ۹۰۰ هزار است! نحوه‌ی محاسبه‌ی نمره‌ی نهایی در IMDB از طریق فرمول زیر است:

  

• Metacritic

• برخلاف پایگاه IMDB که نمره فیلم‌ها بر اساس امتیازات داده شده توسط مخاطبین محاسبه می‌گردد، در این پایگاه اساس نمره دهی بر اساس نمره‌ دهی منتقدین می‌باشد. سابقه این پایگاه کم‌تر از IMDB است و قدمت تاسیس آن به سال ۲۰۰۱ بر می‌گردد. این وب‌سایت نمرات منتقدین مختلف را به صورت میانگین و با ذکر تعداد منتقد بررسی کننده بیان می‌کند. سیستم نمره دهی آن از ۰ تا ۱۰۰ است و دارای ۵ بازه‌ی نمره دهی است که هر بازه معنی و رنگ‌بندی مشخصی دارد.

  

• Rotten Tomatoes

• پایگاه راتن تومیتوز (گوجه‌های گندیده!) در سال ۱۹۹۸ برای نقد و بررسی فیلم‌ها تاسیس گردید. این وب‌سایت نمرات منتقدین مختلف را به صورت میانگین و با ذکر تعداد منتقد بررسی کننده بیان می‌کند. سیستم نمره دهی آن از ۰ تا ۱۰۰ و بر اساس درصد بیان می‌گردد. وب‌سایت بر اساس نظرات منتقدین موجود در روزنامه‌ها و وب‌سایت‌‌های دیگر بر مبنای نظر مثبت آن‌ها برچسب گوجه تازه و چنانچه نظر منفی باشد برچسب گوجه گندیده را انتخاب می‌کند. در پایان مجموع نظرات مثبت جمع زده شده و بر اساس میزان درصد آن مطابق جدول زیر به صورت کلی به فیلم برچسب داده می‌شود.

اگر چه نمرات بالای منتقدین به معنای کیفیت ساخت خوب یک فیلم است اما با نگاهی به فیلم‌های مورد تایید منتقدین و حتی برندگان جوایز اسکار به آسانی می‌توانید در یابید که نظرات یک بیننده معمولی چقدر با نظرات یک منتقد حرفه‌ای متفاوت است. برای نمونه بد نیست به ۱۰۰ فیلم برتر قرن ۲۱ از نگاه منتقدین نگاهی بیاندازید تا متوجه این اختلاف دیدگاه بشوید. به عنوان مثال فیلم نخست این لیست جاده مالهالند (Mulholland Drive) می‌باشد. بررسی این فیلم نشان می‌دهد اگرچه فیلم برتر متنقدین در قرن ۲۱ می‌باشد و دارای نمره‌ی IMDB برابر با ۸، راتن تومیتوز ۸۳ درصد و نمره‌ی ۶۷ در متاکریتیک است، با این حال از لحاظ فروش به زحمت توانسته حتی بودجه‌ی ساخت خود را تامین کند (بودجه: ۱۵ میلیون دلار، میزان فروش: ۲۰ میلیون دلار)!

عکس موضوع فوق نیز صادق است به طوری که صرف از نظر نمره منتقدین و تفاوت دیگاه آن‌ها حتی میزان فروش بالا هم به تنهایی دلیلی بر این نخواهد بود که شما بعد از دیدن فیلم از آن احساس رضایت داشته باشید! فیلم‌های پرفروش بسیاری هستند که به دلایل مختلفی میزان فروش آن‌ها بالا است دلایلی سال زمان و سال اکران آن‌هاُ همچون اقتباسی بودن آن‌ها، ابرقهرمانی و یا بلاک باستر بودن و سایر موارد این چنینی که به ذایقه‌ی همه مخاطبین خوش نمی‌آید. به عنوان مثال فیلم چگونه گرینچ کریسمس را دزدید (How the Grinch Stole Christmas) محصول سال ۲۰۰۰ با فروش بالای ۳۴۵ میلیون دلار و یا فیلم عصر حجری‌ها (The Flintstones) محصول سال ۱۹۹۴ با فروش ۳۴۱ میلیون دلار شاید در حال حاضر به مذاق کمتر بیننده‌ای خوش بیایند. مثالی دیگر در این زمینه فیلم پنجاه طیف تاریک‌تر (Fifty Shades Darker) است با وجود فروش بالای حدود ۳۸۱ میلیون دلاری، با این حال فیلمی قابل مقایسه با سایر فیلم‌هایی که تا این حد به فروش رفته‌اند نیست. نمرات منتقدین نیز برای این فیلم پایین و گویای کیفیت نه چندان بالای ساخت و طرح داستان آن دارد (نمره IMDB: ۴.۶  ، راتن تومیتوز: ۱۰ درصد ، متاکریتیک: ۳۳).